عده‌ای از مخالفان با ایجاد شبهه درصدد انکار دفن امیرالمؤمنین (علیه السلام)، در مکان فعلی برآمدند، اما دانشمندان شیعه با تألیف کتاب‌هایی در این زمینه، به این شبهات پاسخ گفته‌اند.
نظر شیخ محمد حرزالدین
در کتاب «معارف رجال»، شیخ حرزالدین همان حکایت صخره (رجوع شود به این مطلب) و قبر «مغیره بن شعبه» را نقل می‌کند و می‌افزاید: «هدف او از تأکید بر ماجرای صخره، رد ادعای کسانی است که مدعی شده‌اند قبر مغیره، همان مرقد امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در نجف است.»
او با ادبیات تند، این ادعا را بی‌اساس و ناشی از بی‌حیایی و دشمنی نسبت به آل محمد می‌داند.
تأکید بر شناخت اهل‌بیت
اهل‌بیت (علیهم‌السلام) بهترین و دقیق‌ترین معرف محل قبر امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) هستند و شیعیانشان را به زیارت و آبادانی این قبر شریف توصیه کرده‌اند.
روایات و زیارت‌نامه‌های معتبری موجود است که به روشنی نشان می‌دهد، قبر امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در روضۀ مقدس نجف اشرف قرار دارد و هیچ شکی در آن نیست.
ردّ اختلافات مخالفان
ابن ابی‌الحدید می‌نویسد:
«قبر امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در غری واقع شده است و ادعاهای مخالفان دربارۀ انتقال قبر به مدینه، دفن در رحبه یا قصر امارت کوفه و یا بر پشت شتر و… همگی باطل و بی‌اساس هستند. اولاد و شیعیان امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) از محل قبر او آگاه‌تر از هرکس دیگر هستند، همان‌طور که هر خانواده‌ای از محل دفن پدران خود مطلع هستند.»
شاهد عینی از اهل‌بیت
ابن ابی‌الحدید به نقل از «حسن بن علی خلال» از جدش نقل کرده است:
«از حسین بن علی (علیه‌السلام) پرسیدم: "قبر امیرالمؤمنین کجاست؟"
ایشان پاسخ دادند: ما او را شبانه از منزلش خارج کردیم و پس از عبور از منزل اشعث بن قیس، به سمت منطقۀ غری بردیم و دفن کردیم.»
تأکید ابن ابی‌الحدید و ابن‌طاووس بر محل دفن امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)
«فرزندان هرکسی بهتر از دیگران مکان دفن پدران خود را می‌دانند. این همان قبری است که در «غری» قرار دارد و فرزندان امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) از قدیم تا امروز به زیارت آن می‌روند و می‌گویند: "این قبر پدر ماست." هیچ‌کس، در این امر شک ندارد.
یعنی فرزندان امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) از نسل امامان حسن و حسین (علیهما‌السلام) و دیگر افراد خاندانش، هیچ‌گاه به جایی جز بر سر این قبر نرفته‌اند.»
سید علی بن طاووس می‌گوید:
«هر فرد متوفی، چه قبرش شناخته شده باشد و چه پنهان، اهل‌بیت و دوستان نزدیک او آگاه‌ترین افراد به محل دفن او هستند. این مسئله برای امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) نیز صدق می‌کند. شیعیان و خاندان او هم‌نظر هستند که در منطقۀ غری (نجف)، قبر شریف ایشان قرار دارد.
عجیب است که مردم در مورد محل قبر پدر یا جد خود شکی ندارند، اما برخی مخالفان ادعا می‌کنند قبر امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در جای دیگری است، در‌حالی‌که، اهل‌بیت و شیعیان او بهترین گواه هستند.
خاندان و شیعیان امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در مورد محل قبر او بی‌تردید و هم‌نظر هستند. آن‌ها آثار و شواهدی در محل قبر مشاهده می‌کنند که دلیل روشنی بر حقانیت آن است.
عجیب است که اگر کسی بر سر قبر ناشناخته‌ای بایستد و بگوید «این قبر پدر من است»، مردم قبول می‌کنند، اما در مورد قبر امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، برخی مخالفان، خود را حتی از اهل‌بیت و شیعیان او معتبرتر می‌دانند، و این ادعایی بی‌اساس است.»
پاسخ به ادعاهای مخالفان در مورد محل دفن امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)
اشتباهات خطیب بغدادی
جای تعجب است که خطیب بغدادی روایات اهل‌بیت را نادیده می‌گیرد و مطالب تاریخی و جغرافیایی را که دلالت بر محل دفن امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در نجف اشرف دارد، نادیده می‌گیرد.
ادعای ابن‌تیمیه
ابن‌تیمیه مدعی است: «مشهور است که امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در قصر امارت کوفه دفن شده و بیش از ۳۰۰ سال کسی قبر او را نمی‌شناخته است.»
این ادعا دروغی آشکار و گمراه‌‌کننده است و با انبوهی از شواهد تاریخی و روایی که به روشنی محل دفن را مشخص می‌کند، کاملا رد می‌شود.
بیشتر علمای اهل‌سنت نیز با شیعه هم‌نظرند و محل قبر را همان نجف اشرف می‌دانند.
تعصبات مغرضانه ابن‌تیمیه و ابن‌كثیر
ابن‌تیمیه و ابن‌كثیر هر دو در رد احادیث اهل‌بیت و فضایل امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) تعصب و دید مغرضانه داشته‌اند و بدون دلیل، مطالبی خلاف واقعیت را ترویج می‌دادند.
شواهد کرامات و معجزات
در بارگاه شریف امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در منطقۀ غری (نجف اشرف)، کرامات و معجزات متعددی رخ داده است.
شفای بیماران و معلولان و اجابت دعا و برآورده شدن حاجات. این کرامات تا امروز نیز مشهود و مشهور است و نشانه‌ای روشن از حقیقت و برکت این مرقد شریف به شمار می‌رود.
برخی از این کرامات در کتب اهل‌سنت و شیعه ثبت شده و شهرت جهانی یافته است. کرامات و شواهدی بر حقانیت قبر امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در نجف اشرف است.
سید عبدالكریم بن طاووس در کتاب خود «فرحة الغری» فصل مستقلی به شرح کرامات و نشانه‌های آشکار بر حقانیت محل قبر شریف امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) اختصاص داده است. بخشی از این کرامات نیز توسط علامه مجلسی در کتاب «بحار الانوار» نقل شده است.
او از «دینوری حنبلی» نقل می‌کند که در کتاب خود «نهایه طلب وغایه سؤول فی مناقب آل رسول» نوشته است:
«کرامات و آثار مربوط به قبر امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) چنان فراوان است که شمارش آن‌ها ممکن نیست. مردم با وجود تفاوت مذاهب و اختلاف نظرها، در این امر اتفاق‌نظر دارند.»
دینوری روایت می‌کند:
«او در شب چهارشنبه، سیزدهم ذی‌الحجه سال ۵۹۷هجری، در نجف حضور داشته و شاهد نور فراوانی بوده است که از قبر امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) برمی‌خاست. این نور که حدود ۲۰ ذراع طول و یک ذراع عرض داشت، در چشم نمایان می‌شد و از آسمان فرود آمد. این نور به مدت تقریبی دو ساعت بالای قبر باقی ماند و سپس به‌تدریج محو گردید، تا جایی که نور ماه دوباره به حالت طبیعی خود بازگشت.»
این کرامات تأییدکننده حقیقت و برکت قبر شریف در نجف اشرف است و حتی کسانی که در کنار دینوری بودند، نور را مشاهده و تأثیر آن را حس کرده‌اند.
همچنین، ابن‌بطوطه، جهانگرد معروف عرب، هنگام سفر به نجف در سال ۷۲۷هجری، به کرامات این مکان مقدس اشاره می‌کند:
«این روضه منسوب به «حرم امام» است که دارای کراماتی است که ثابت می‌کند قبر امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در آن است. یکی از این کرامات، شب هفتم و بیست و هفتم ماه رجب است که به «شب محیا» مشهور است، زائرانی از اقصی نقاط جهان همچون عراق، خراسان، فارس و حتی روم به این روضه مشرف شده و به انجام آداب و رسوم ویژه‌ای می‌پردازند. شاهدان عینی در این شب‌ها، اغلب از مشاهده نور و حضور معنویت خاصی در اطراف ضریح مطهر سخن می‌گویند.»
تمام شواهد تاریخی و روایی به وضوح نشان می‌دهند که محل دفن امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) در نجف اشرف است، همان قبر مشهوری است که زائران امروزه به زیارت آن می‌روند.
اهل‌بیت (علیهم‌السلام) و فرزندان پاک ایشان که مسئولیت نگهداری از خانه و آرامگاه آن بزرگوار را بر عهده داشتند، از جایگاه دقیق دفن امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، به‌طور کامل آگاه بودند و زائران با اطمینان قلبی به این باور پایبند هستند.
روایات اهل‌بیت (علیه‌السلام)
امام محمد باقر (علیه‌السلام) به «سلمه بن كهیل» و «حكم بن عتیبه» فرمودند:
« شرق و غرب را جستجو کنید، هیچ دانشی را نمی‌توانید بیابید که به‌درستی و صحت آنچه از اهل‌بیت (علیهم‌السلام) صادر شده باشد، برسد.»
این حدیث نشان می‌دهد که تنها اهل‌بیت (علیهم‌السلام) آگاهی از مکان قبر را دارند و دیگران نباید در این موضوع دخالت کنند.
امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) به کمیل فرمود: «جز از ما نپذیر تا بهره‌مند شوی.»
شهادت مورخان
تمام مورخان معتبر مانند یاقوت حموی، ابن‌اثیر و ابن ابی‌الحدید بر این اتفاق‌نظر دارند که قبر امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در منطقۀ غری (نجف اشرف) است و همان مکان مشهوری است که زائران از گذشته تا امروز بدان‌جا مراجعه می‌کنند.
ادعاهای مخالفان دربارۀ دفن در قصر امارت کوفه یا رحبه، ناشی از تدبیر و محافظت اهل‌بیت برای پنهان نگاه داشتن قبر از دشمنان بوده است.
کرامات و معجزات
- نور عظیمی از قبر امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) به سمت آسمان می‌تابد و زائران و همراهان آن شفا و برکت می‌یابند.
- زائران بیمار یا نیازمند که به زیارت این قبر می‌آیند، بر اساس شواهد متعدد، شفا و اجابت دعا نصیبشان می‌شود.
- ابن‌بطوطه و دیگران چنین کراماتی را ثبت کرده‌اند.
رد شبهات مخالفان
- برخی، مانند ابن‌تیمیه و ابن‌کثیر، ادعا کرده‌اند که قبر امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در قصر امارت کوفه بوده یا به نجف منتقل شده است، اما این ادعاها با روایات اهل‌بیت (علیهم‌السلام) و شواهد تاریخی دقیق، رد می‌شوند.
- نقل‌های اشتباه دربارۀ قبر «مغیره بن شعبه» نیز مشخص شده است و این قبر در قبرستان ثقیف در ثویه قرار دارد، نه در نجف.
منبع
برگرفته از کتاب «تاریخ المرقد العلوی المطهر»
