مُغِیرَة بن شُعبَه از دشمنان امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) که در ماجرای هجوم به خانۀ فاطمه (سلام‌الله‌علیها) نقش داشت. وی از قبیلۀ ثقیف بود و در سال پنجم هجرت، اسلام آورد. مغیره در برخی از جنگ‌های زمان خلفا ازجمله فتح شام و عراق شرکت داشت.
او ازسوی خلیفۀ دوم به حکومت بحرین، بصره و کوفه گمارده شد. مغیره در زمان حکومت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) از بیعت با امام خودداری کرد و پس از ماجرای حکمیت با معاویه بیعت کرد و از طرف او حاکم کوفه شد. او بر منبر مسجد کوفه، امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) و شیعیانش را لعن می‌کرد.
روایاتی در مورد محل قبر «مغیره بن شعبه»
ابوحسان زیادی نقل کرده است:
«مغیره بن شعبه در سال پنجاه هجری در ماه شعبان فوت کرد و در کوفه، در محلی به نام ثویه دفن شد.»
ابن‌اثیر نیز هنگام نام بردن از ثویه می‌گوید:
«محلی در کوفه است که قبر ابوموسی اشعری و مغیره بن شعبه در آن قرار دارد.»
یاقوت حموی نقل می‌کند:
«ابن‌حبان گفته است مغیره بن شعبه در کوفه، در محلی به نام ثویه دفن شد و ابوموسی اشعری نیز در همان‍‌جا دفن شد.»
ابن ابی‌الحدید از اهل کوفه نقل کرده است:
«قبر مغیره و زیاد در ثویۀ کوفه است و مردم آن را می‌شناسند و این موضوع از پدران و اجدادشان به آنان منتقل شده است. این محل تا امروز شناخته شده است، هرچند تغییرات زمین باعث شده که برخی جزئیات آن نامشخص شود و قبرها در برخی مناطق ممکن است با یکدیگر ادغام شده باشند.»
ابوفرج علی بن حسین اصفهانی در کتاب «اغانی» می‌نویسد:
« آرامگاه مغیره در گورستان طایفۀ ثَقیف قرار دارد و شرح‌حال او که در منابع آمده است، این موضوع را تأیید می‌کند. ابوفرج اصفهانی، به‌عنوان مورخی آگاه و دقیق، منبعی موثق برای کسب اطلاعات تاریخی به شمار می‌رود و دیدگاه‌هایش از دقت بالایی برخوردار است.»
احمد بن یحیی بلاذری از «ابی‌سعد مولى کنده» نقل می‌کند:
«وی شاهد تشییع جنازه مغیره بود و گزارش می‌دهد که مغیره در روزی بسیار گرم در محلی نزدیک رصافۀ کوفه دفن شد. مردم پرسیدند: "این چه کسی است؟" پاسخ داده شد: "مغیره بن شعبه، امیر کوفه." مردم بومی او را نمی‌شناختند و پس از خاکسپاری، شماری از مردم عادی قصد داشتند قبرش را سنگ‌باران کنند که با مداخلۀ عده‌ای، مردم از این کار منصرف شدند و اوضاع آرام شد.»
روایتی دیگر از ابوفرج اصفهانی
«بین مغیره بن شعبه و «مصقله بن هبیره شیبانی» اختلافی پیش آمد. «مصقله» تصمیم گرفت از شهری که مغیره در آن سکونت داشت، کوچ کرده و به‌سوی قبیله بنی‌شیبان عزیمت کند.
پس از درگذشت مغیره، اهالی، او را به قبرستان طایفۀ ثقیف راهنمایی کردند تا مزار وی را بشناسد. در ابتدا، برخی از وابستگان و پیروان مغیره به او سنگ پرتاب می‌کردند، اما زمانی که متوجه شدند او قصد بی‌احترامی یا آزار و اذیتی ندارد، از این کار دست کشیدند.»
این روایت نشان می‌دهد که قبر مغیره در ثویۀ کوفه واقع شده و محل دفنش شناخته شده بوده است.
شیخ محمد حرزالدین در کتاب «مراقد المعارف» می‌نویسد:
«قبر مغیره بن شعبه در ثویه، پشت کوفه و نزدیک نجف اشرف، در سمت شرقی شهر قرار دارد. با گسترش شهر کوفه، ثویه به محل دفن بزرگان و افراد برجسته کوفه تبدیل شد. در آنجا قبر كمیل بن زیاد نخعی نیز واقع است. امروزه از قبرهای قدیمی چیزی باقی نمانده و فقط قبر كمیل بن زیاد به شکل مشخص قابل مشاهده است و بقیۀ قبرها ناشناخته و فراموش شده‌اند.»
داوود حجار نجفی، که در اوایل قرن چهاردهم هجری در نجف زندگی می‌کرد، نقل می‌کند:
«هنگام کندن زمین برای فروش سنگ‌ها، در منطقه‌ای نزدیک ثویه و در فاصلۀ صد قدمی از قبر کمیل بن زیاد، به صخره‌ای بزرگ با خط کوفی برخورد کردم.
او سنگ را برداشت و به ملا علی خلیلی نجفی، عالم و زاهد آن زمان نشان داد. ملا علی خلیلی او را به محل برد، سنگ را در جای خود قرار داد و روی آن خاک ریخت و دستور داد هیچ‌کس قبر را نباید بکند.
این سنگ نشان‌دهندۀ قبر مغیره بن شعبه است و طبق متن نوشته بر روی آن، محل دفن او کاملا مشخص شده است. ملا علی خلیلی همچنین گفت که قرار دادن سنگ در جای خود فوایدی دارد که در طول تاریخ آشکار خواهد شد.»
منبع
برگرفته از کتاب «تاریخ المرقد العلوی المطهر»
