امیرالمومنین علی علیه السلام در دوران کودکی تحت حمایت پدر خویش ابو طالب مؤمن قریش و شیخ بطحا که نمونه ی کامل فضیلت و مقدمه ی تمام کرامت بود، تربیت شد؛
پس او فرزندش امیرالمومنین علی علیه السلام را با رشادت و خرد تربیت کرد و با ایمان به خدا او را تغذیه کرد، همان طور که مادر پاکدامنش فاطمه، بانوی زنان عصر در عفت و طهارت، به تربیت او برخاست و او را به اخلاق پسندیده و عادات نیک پرورش داد و صفات شریفه را در جان او کاشت.
پرورش امیرالمومنین علی علیه السلام به دست پیامبر صلی الله علیه وآله
بعد از وقوع قطحی بزرگ در مکه شرایط برای ابوطالب که عائله زیاد داشت،سخت شد.
مجاهد بن جبر گوید: « برای قریش گرفتاری شدیدی پیش آمد و آنان از نظر زندگی در تنگنا قرار گرفتند. در میان آنها وضع ابوطالب که فرزندان و اهل و عیال زیادی داشت؛ خوب نبود.
حضرت رسول صلی اللَّه علیه وآله به عباس بن عبد المطلب گفت: تو از این سختی که اکنون پدید آمده اطلاع داری و اوضاع ابو طالب را هم می دانی.
هر کدام یکی از فرزندان او را تکفل کنیم؛ تا وی از این سختی رهائی یابد.
آنها نزد ابو طالب رفتند و مطالب خود را به وی اظهار داشتند.
ابو طالب گفت: عقیل را برای من بگذارید و دیگران را با خود ببرید. پیغمبر، علی، را با خود برد و او همواره در نزد او بود؛ تا آنگاه که آن حضرت به رسالت برانگیخته شد.
علی علیه السّلام هم بلافاصله به او ایمان آورد و گفته های او را تصدیق کرد»[1]
امیرالمومنین علی علیه السّلام آن روز شش یا هشت ساله بود. حضرت محمد او را بزرگ می کرد و آموزش می داد و از رازهای هستی و دانش و حکمت به وی می آموخت.
پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: کسی را انتخاب کردم که خداوند او را برای من، بر شما انتخاب کرده است.[2]
به یقین پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم، امیرالمومنین علی علیه السلام را از عمویش گرفت تا او را تربیت کند و با طبع و راهنمایی خود او را تغذیه نماید تا در سایه ی حمایت او از حب و دوستی، عطوفت و ایثار، چیزی را به دست آورد که آن را در خانه ی پدرش نیافت.
پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم تمام ارزش های اسلامی و اصول و قواعد آن را در جان و اعماق ذات امیرالمومنین علی علیه السلام کاشت و او در ابتدای زندگی اسلام را فهمید و به آن ایمان داشت و جوهر آن را درک کرد.
دفاع از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم
امیرالمومنین علی علیه السلام نزدیک ترین افراد به رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم و بهترین کسی بود که با اخلاق پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم سازگاری داشت و رسالت او را فهمید.
وقتی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم انقلاب بزرگ خود را بر افکار و عادات جاهلیت اعلام کرد، امیرالمومنین علی علیه السلام در دوران طفولیت به سر می برد. او برای پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فداکاری و از او در مقابل کودکانی که با سنگ به او حمله می کردند محافظت می کرد.
آن ها به او سنگ و کلوخ پرتاب می کردند و او را ساحر و دیوانه می خواندند؛ امیرالمومنین علی علیه السلام با مشت بر آن ها می زد تا این که فرار کرده و به پدر و مادرشان شکایت می کردند. این اولین جهادی بود که در راه اسلام انجام داد.
امیرالمومنین علی علیه السلام از این دوره ی طلایی که در حمایت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم می زیست و مورد اقسام محبت و عنایت او قرار می گرفت، می فرمود:
«شما موضع مرا در قرابت، نزدیکی و منزلت خاص نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم می دانید. وقتی من کودک بودم، مرا در اتاق خود می نشاند، مرا به سینه می چسبانید و در استراحت گاه مخصوص خود می خوابانید، بدنش را به بدن من می چسباند و بوی پاکیزه اش را به مشام من می رساند و گاهی غذا را لقمه لقمه در دهانم می گذاشت.
هرگز دروغی در گفتار و اشتباهی در کردارم نیافت و من چونان فرزندی که همیشه با مادراست، همواره با پیامبر بودم. هر روز نشانه ی تازه ای از اخلاق نیکو را بر من آشکار می کرد و فرمان می داد که به او اقتدا کنم»(3).
آیا می بینید چگونه پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم در رعایت حب و دوستی او خالص بود؟
با او با مهربانی و عطوفت رفتار می کرد و او را طبق اخلاق و آداب خویش پرورش می داد تا در زندگی و بعد از وفاتش نمونه ای از او باشد.
منابع
1. طبرسی، إعلام الوری، ج 1، ص 106-105.
2. زندگانی دوازده امام علیهم السلام، ج 1،ص 150-149.
3 . نهج البلاغهْ، الخطبهْ 192.
