واژه «بیعت» یعنی چه؟
بیعت در لغت تعهد و پیمانى که بیعت‌کننده با بیعت‌شونده (امام، حاکم یا امیر) بر اطاعت و فرمان‌بردارى از او و سپردن امور خود به وى مى‌بندد.[۱]
عرب پیش از اسلام برای پذیرش حاکمیت از فردی و تعهد به فرمان‌برداری از وی بیعت می‌کرده است [۴] با آمدن اسلام این شیوه هم‌چنان رایج ماند. اما زنان در دوران جاهلیت نقشی در بیعت‌ها و امور مهم نداشتند.
بیشتر بیعت‌ها در عصر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم از طریق دست‌دادن با حاکم صورت می‌گرفته است. البته بیعت حضوری بدون دست‌دادن [۲] و بیعت غیرحضوری با نمایندۀ حاکم، یا با فرستادن نامه [۳] نیز شناخته شده بوده است.
بیعت در غدیر خم
واقعه غدیریکی از مهم‌ترین وقایع تاریخ اسلام است که در آن، پیامبر اسلام صلى‌اللَّه‌عليه و‌آله هنگام بازگشت از حجة الوداع در ۱۸ ذی‌الحجه سال دهم قمری در غدیر خم، امیرالمومنین علی عليه‌السلام را جانشین خود معرفی کرد.
حاضران در آن واقعه که بزرگان صحابه نیز در میان‌شان بودند، با امام علی عليه‌السلام بیعت کردند.
مراسم بيعت بانوان چگونه بود؟
پيامبر صلى‌اللَّه‌عليه‌و‌آله دستور دادند تا زنان هم با آن حضرت بيعت كنند و با عنوان «اميرالمؤمنين» به ایشان سلام كنند و تبريک و تهنيت بگويند، و اين دستور را درباره همسران خويش مؤكد داشتند.
پیامبر صلى‌اللَّه‌عليه و‌آله دستور دادند تا ظرف آبى آوردند، و پرده اى بر روى آن زدند بطورى كه زنان در آن سوى پرده با قرار دادن دست خود در ظرف آب، و اميرالمؤمنين عليه‌السلام با قرار دادن دست خود در سوى ديگراین ظرف، با آن حضرت بيعت كنند؛ و بدين صورت بيعت زنان هم انجام گرفت.
حضرت فاطمه عليهاالسلام نیز از حاضرين در روز غدير بودند.
همچنين كليه همسران پيامبر صلى‌اللَّه‌عليه و‌آله و «ام هانى» خواهر اميرالمؤمنين عليه‌السلام و فاطمه دختر حضرت حمزه و اسماء بنت عميس همسر جعفر بن ابی طالب در آن مراسم حضور داشتند.[۵]
منابع
۱. دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه.
۲. ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۵بب، بیروت، دارصادر.
۳. ابن‌عبدالبر، یوسف، التمهید، ج۱۶، ص۳۴۷، به کوشش مصطفیٰ‌بن‌احمدعلوی و محمدعبدالکبیر بکری، رباط، ۱۳۸۷ق.
۴. طبری، محمد بن جریر، تاریخ، ج۱، ص۵۰۶، بیروت، ۱۴۰۷ق.
5. بحارالانوار: ج ۲۱ ص ۳۸۸.
