امروز در بخش «آیات علوی» و در ویدئویی که مشاهده می نمایید، از یکی دیگر از آثار قرآنی«نمایشگاه تصویری کتابت آیات علوی» که توسط یکی از اساتید هنر اصیل خوشنویسی و در وصف مقام والای امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام کتابت شده، رونمایی شده است.
آیه مورد بحث امروز آیه ۵۶ سوره زمر است:
خداوند در سوره زمر آیه ۵۶ می فرماید:
أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتى عَلى ما فَرَّطْتُ في جَنْبِ اللهِ وَ إِنْ كُنْتُ لَمِنَ السَّاخِرينَ
[اين دستورها براى آن است كه] مبادا كسى روز قيامت بگويد: «افسوس بر من از كوتاهى‌هايى كه در اطاعت فرمان خدا كردم و از مسخره‌كنندگان [آيات او] بودم»
از امام کاظم علیه‌السلام روایت شده است:
خداوند عزّوجلّ فرمود: أَن تَقُولَ نَفْسٌ یَا حَسْرَتَی علَی مَا فَرَّطتُ فِی جَنبِ اللهِ فرمود:
«جَنب خدا، امیرمؤمنان علیه‌السلام و پس از او اوصیاء او در جایگاه والایشان هستند تا اینکه به آخرین نفر از ایشان پایان یابد».
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۲۶۶
الکافی، ج۱، ص۱۴۵/ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۱۹۲/ بصایرالدرجات، ص۶۴/ بصایرالدرجات، ص۶۲/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۵۰۹؛ «الأخیر» بدل «آخرهم»/ نورالثقلین/ البرهان
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله فرمود:
-«ای ابوذر! انکارکننده‌ی حقّ علی علیه‌السلام و ولایت او در روز قیامت به صورت کر و لال و کور آورده می‌شود، در تاریکی روز قیامت، روی زمین کشیده می‌شود درحالی‌که ندا سر می‌دهد: یا حَسْرَتی عَلی ما فَرَّطْتُ فِی جَنْبِ اللهِ گردن‌بندی از آتش در گردنش انداخته می‌شود و آن گردن‌بند سیصد شعبه شاخه دارد که بر روی هر شاخه‌ی آن شیطانی است که آب دهان روی صورتش می‌اندازد و او را از درون قبرش به آتش می‌اندازند.»
– به مردگانتان لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ را تلقین کنید چراکه آن لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ در آن هنگام که مؤمن در قبرش فرو می‌رود، مونس اوست. جبرئیل به من گفت: «ای محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله! اگر آن‌ها را ببینی در آن وقت که از قبرهایشان خارج می‌شوند [خواهی دید که] خاک را از سرهایشان می‌گیرند.
و [در این هنگام] این (شخص مؤمن) صورتش درخشان است و می‌گوید: لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَ الحَمْدُ لِلهِ خدایی جز الله نیست و سپاس از آن اوست و کافر صورتش سیاه است و می‌گوید: یا حَسْرَتی عَلی ما فَرَّطْتُ فِی جَنْبِ اللهِِ یعنی [حسرت از کوتاهی‌هایی که] در ولایت علی علیه‌السلام [کردم]».
امیرالمومنین علی علیه‌السلام فرمود:
-«ما گنج‌داران علم خدا و چراغ‌های علم او هستیم، هرگاه یکی از ما برود دیگری از ما جایش را می‌گیرد، و کسی که از ما تبعیّت کند، گمراه نمی‌شود و کسی که ما را انکار کند، هدایت نخواهد شد وکسی که به دشمنان ما کمک کند، نجات نخواهد یافت و به کسی که ما را رها کند، هیچ کمکی نخواهد شد. به طمع دنیا و آرایش ظاهر آن با ما مخالفت نکنید که هم آن‌ها از بین رفتنی هستند و هم شما از دنیا خواهید رفت.
هرکه دنیا را بر آخرت گزیند و بر ما ترجیح دهد، فردا بسیار حسرت خواهد خورد و این همان کلام خداوند است که فرمود: أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ یا حَسْرَتی عَلی ما فَرَّطْتُ فِی جَنْبِ اللهِ وَ إِنْ کُنْتُ لَمِنَ السَّاخِرِینَ.
– ایشان در یکی از سخنرانی‌هایش چنین فرمود:
«منم راهنمای مردم، من کسی هستم که راه [حقّ] را یافته‌ام، منم پدر یتیمان و تهیدستان، سرپرست بیوه‌زنان، پناهگاه درماندگان و دژ نفوذناپذیر هراس‌داران، منم کاروان‌سالار مؤمنانی که به‌سوی بهشت در حرکتند، رشته استوار خدایم، و محکم‌ترین دستاویز [توسّل] به خدا، و کلمه‌ی تقوی و چشم بیدار خداوند و زبان راست و حقّ و دست اویم، منم معنای جنب خدا که در این آیه می‌فرماید: أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ یا حَسْرَتی عَلی ما فَرَّطْتُ فِی جَنْبِ اللهِ.
من دست گشوده‌ی مهربان خدا بر سر بندگان می‌باشم، منم باب «حطّه» [کلمه‌ی استغفار بنی‌اسرائیل بود یعنی گناهان مرا از من بریز و مرا بیامرز]. هرکه مرا شناخت و حقّ مرا دانست، به حقیقت، پروردگار خود را شناخته است، زیرا من در زمین قائم مقام پیغمبر صلی‌الله‌علیه‌و آله او، و برهان خدا بر مخلوقش هستم، این ادّعا را کسی ردّ نمی‌نماید مگر آنکه خدا و پیغمبرش صلی‌الله‌علیه‌و آله را نپذیرفته باشد».
–حضرت با بیان آیه « أَن تَقُولَ نَفْسٌ یَا حَسْرَتَی علَی مَا فَرَّطتُ فِی جَنبِ اللهِ» فرمودند: «من جنب خدایم و من مایه‌ی افسوس مردمان در روز قیامتم [که چرا ولایت مرا نپذیرفتند].»
-حضرت فرمودند: «بهشتیان به خانه‌های شیعیان ما چنان نگاه می‌کنند که ستاره‌ی درخشان را در آسمان می‌بینند. هرکس از ما پیروی کند گمراه نشود، و هرکه منکر ما شود هدایت نگردد، کسی که دشمنان ما را بر علیه ما کمک کند، نجات نخواهد یافت و کسی که ما را رها کند، کمک نخواهد شد.
[تبعیّت از] ما را به خاطر طمع به مال دنیا، رها نکنید که هم دنیا از بین رفتنی است و هم شما از دنیا خواهید رفت هرکس [تبعیّت] دنیا را به تبعیّت از ما ترجیح دهد، فردا بسیار حسرت خواهد خورد که خداوند فرمود: یا حَسْرَتی عَلی ما فَرَّطْتُ فِی جَنْبِ اللهِ.»
از امام صادق علیه‌السلام نقل شده است:
– « خداوند ما را جزئی از جنب خود آفرید و این کلام خداوند عزّوجلّ است که فرمود: یَا حَسْرَتَی علَی مَا فَرَّطتُ فِی جَنبِ اللهِ یعنی در ولایت علی (علیه السلام) [و حسرت از عدم پذیرش آن].»
امام رضا علیه السلام فرمودند:
« فِی جَنبِ اللهِ یعنی در ولایت علی علیه‌السلام [و حسرت از عدم پذیرش آن].»
از علیّ‌بن‌ابراهیم نقل شده است:
« وَ اتَّبِعُوا أَحْسَنَ ما أُنْزِلَ إِلَیْکُمْ مِنْ رَبِّکُمْ عبارت است از قرآن و ولایت امیرالمؤمنین علیه‌السلام و ائمه علیهم‌السلام.
دلیل بر این مطلب این آیه است: أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ یا حَسْرَتی عَلی ما فَرَّطْتُ فِی جَنْبِ اللهِ یعنی [حسرت در مورد عدم پذیرش ولایت] امام، به دلیل فرموده‌ی امام صادق (علیه السلام) که فرمود: ما جنب اللَّه هستیم.»
امام سجاد علیه‌السلام فرمودند:
«جَنْبِ اللهِِ علی علیه‌السلام است و او در روز قیامت حجّت خدا بر مخلوقات است. وقتی روز قیامت فرا رسد، خداوند به نگهبانان دوزخ دستور می‌دهد که کلیدهای دوزخ را به علی علیه‌السلام بدهند تا او هرکه را می‌خواهد وارد آن کند و هرکه را می‌خواهد، نجات بدهد. و آن [فضیلت] همان است که رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله فرمود:
«هرکس تو را دوست بدارد، مرا دوست دارد و هرکس تو را دشمن بدارد مرا دشمن داشته است. ای علی علیه‌السلام! تو برادر من هستی و من برادر تو. ای علی علیه‌السلام! پرچم حمد در روز قیامت به همراه توست که با آن پرچم در جلوی بزرگان و مؤمنان امت من حرکت می‌کنی و عدّه‌ای از دوطرف تو، [مؤمنان را برای پیوستن به این کاروان] صدا می‌زنند».
