پیامبراسلام صلیاللهعلیهوآلهوسلم پیش از آنکه مبعوث به رسالت شود، هر ساله یک ماه را در غار حرا به عبادت می پرداخت و در پایان ماه از کوه سرازیر می شد و به مسجد الحرام می رفت وهفت بار خانه خدا را طواف می کرد وسپس به منزل خود باز می گشت.
این سؤال پیش می آید که با عنایت شدیدی که پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم نسبت به امیرالمومنین علی علیهالسلام داشت آیا او را همراه خود به آن محل عجیب عبادت ونیایش می برد یا او را در این مدت ترک می گفت؟
شواهد نشان می دهد از هنگامی که پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم، حضرت امیرالمومنین علی علیهالسلام را به خانه خود برد هرگز روزی او را ترک نگفت.
مورخان می نویسند:
«امیرالمومنین علیهالسلام آنچنان با پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم همراه بود که هرگاه پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم از شهر خارج می شد و به کوه و بیابان می رفت او را همراه خود می برد.». (۱)
ابن ابی الحدید می گوید:
«احادیث صحیح حاکی است که وقتی جبرئیل برای نخستین بار بر پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم نازل شد و او را به مقام رسالت مفتخر ساخت امیرالمومنین علیهالسلام در کنار حضرتش بود.
آن روز از روزهای همان ماه بود که پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم برای عبادت به کوه حرا رفته بود.»
امیرمؤمنان علی علیهالسلام ، خود در اینباره می فرماید:
«ولقد کان یجاور فی کل سنة بحراء فاراه ولا یراه غیری..». (۲)
«پیامبرصلیاللهعلیهوآلهوسلم هر سال در کوه حرا به عبادت می پرداخت و جز من کسی او را نمی دید.»
این جمله اگر چه می تواند ناظر به مجاورت پیامبرصلیاللهعلیهوآلهوسلم در حرا در دوران پس از رسالت باشد ولی قراین گذشته و اینکه مجاورت پیامبرصلیاللهعلیهوآلهوسلم در حرا غالبا قبل از رسالت بوده است تایید می کند که این جمله ناظر به دوران قبل از رسالت است.
طهارت نفسانی امیرالمومنین علی علیهالسلام وپرورش پیگیر پیامبرصلیاللهعلیهوآلهوسلم از او سبب شد که در همان دوران کودکی، با قلب حساس ودیده نافذ وگوش شنوای خود، چیزهایی را ببیند و اصواتی را بشنود که برای مردم عادی دیدن وشنیدن آنها ممکن نیست!
چنانکه امیرمؤمنان علی علیهالسلام ، خود در این زمینه می فرماید:
«اری نور الوحی و الرسالة و اشم ریح النبوة». (۳)
«من در همان دوران کودکی، به هنگامی که در حرا کنار پیامبرصلیاللهعلیهوآلهوسلم بودم، نور وحی و رسالت را که به سوی پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم سرازیر بود می دیدم و بوی پاک نبوت را از او استشمام می کردم.»
امام صادق علیه السلام می فرماید:
«امیر مؤمنان علی علیهالسلام پیش از بعثت پیامبر اسلام صلیاللهعلیهوآلهوسلم نور رسالت وصدای فرشته وحی را می شنید.»
در لحظه بزرگ و شگفت تلقی وحی پیامبرصلیاللهعلیهوآلهوسلم به امیرالمومنین علیهالسلام فرمود:
«اگر من خاتم پیامبران نبودم پس از من تو شایستگی مقام نبوت را داشتی، ولی تو وصی و وارث من هستی، تو سرور اوصیا وپیشوای متقیانی». (۴)
امیرمؤمنان علی علیهالسلام درباره شنیدن صداهای غیبی در دوران کودکی چنین می فرماید:
«هنگام نزول وحی بر پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم صدای ناله ای به گوش من رسید، به رسول خدا عرض کردم این ناله چیست؟
فرمود: این ناله شیطان است وعلت ناله اش این است که پس از بعثت من از اینکه در روی زمین مورد پرستش واقع شود نومید شد.
سپس پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم رو به امیرالمومنین علی علیهالسلام کرد و گفت:
«انک تسمع ما اسمع و تری ما اری، الا انک لست بنبی و لکنک لوزیر». (۵)
تو آنچه را که من می شنوم و می بینم، می شنوی و می بینی، جز اینکه تو پیامبر نیستی بلکه وزیر و یاور من هستی.»
پی نوشت ها:
۱- شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج ۱۳، ص ۲۰۸.
۲- نهج البلاغه، خطبه ۱۸۷(قاصعه).
۳- پیش از آنکه پیامبر اسلام صلیاللهعلیهوآلهوسلم از طرف خدا به مقام رسالت برسد وحی وصداهای غیبی را به صورت مرموزی، که در روایات بیان شده است، درک می کرد. شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج ۱۳، ص ۱۹۷.
۴- شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج ۱۳، ص ۳۱۰.
۵- نهج البلاغه، خطبه قاصعه.