تولیت آستان مقدس علوی، سید عیسی الخرسان در سخنرانی خود در افتتاحیۀ همایش علامه نائینی، یادآوری سیرۀ نورانی محقق میرزا نائینی (قدس‌سره) در حرم امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، در حقیقت یادآوری روح مکتب نجف در اصالت و امتداد آن در جلوه‌های فقهی، اعتقادی و اخلاقی بیان کرد.
سید الخرسان دراین‌باره گفت:
«امروز در سایه‌سار شجرۀ علم و تقوای حوزۀ علمیه گرد آمده‌ایم تا یاد و خاطرۀ یکی از بزرگان فقیهان و مراجع و ستون‌های مکتب نجف اشرف، عَلَمِ دانا، فقیه محقق، آیت‌الله‌العظمی شیخ محمدحسین نائینی (قدس‌سره‌الشریف) را گرامی بداریم.»
او تأکید کرد که بزرگداشت سیرۀ ایشان، یادبود روح مکتب نجف در اصالت و استمرار آن در عرصه‌های فقهی، اعتقادی و اخلاقی است؛ مکتبی که در دورۀ طولانی از زمان غیبت تا ظهور مبارک، در محضر خداوند و زیر نظر صاحب‌الامر (عجل‌الله‌فرجه‌الشریف)، در مسیر توفیق و تأیید الهی حرکت کرده و بر پایۀ تقوا، عدالت، پاسداری از دین، صیانت از جان‌ها و پاسداشت ارزش‌های انسانی استوار بوده است.
میرزا نائینی؛ رکنی زنده از ارکان حوزۀ علمیه
سید الخرسان اشاره کرد:
«میرزا نائینی از آن دسته مردانی بود که ژرفای نگاه اصولی را با آگاهی تمدنی و رسالتمندانه درآمیخت. اندیشۀ او امتداد مکتب اجتهاد امامیه و نقطۀ عطفی در بنیان‌گذاری و پالایش مبانی اصول بود. حوزه‌های علمیه او را به واسطۀ آثار فراوان، دقت نظر در مسائل فکری، علمی و رجالی و اعتماد بر استدلال عقلی و برهان منطقی می‌شناختند.
همین ویژگی‌ها او را از ارکان هدایت علمی در حوزۀ علمیه و از نوابغ روزگار و استوانه‌های شریعت قرار داد؛ کسانی که آثارشان تا امروز در شیوه‌های پژوهش و تحقیق زنده است.»
محقق نائینی؛ امّتی در یک مرد
تولیت آستان مقدس علوی، تأکید کرد:
«نبوغ محقق نائینی (قدس‌سره) تنها در درس و تحقیقات علمی محدود نشد، بلکه به عرصۀ امت نیز گسترش یافت.
او از پیشگامان اندیشۀ سیاسی اسلامی در عصر جدید بود؛ چنان‌که کتاب گران‌سنگ و رسالۀ ماندگار خود تنبیه‌الامه و تنزیه‌المله را نگاشت تا مفاهیم عدالت، آزادی و مسئولیت را از منظر فقهی اصیل تبیین کند و نمونه‌ای از اجتهاد زنده و پیوند خورده با واقعیت‌های امت ارائه دهد.
او در بررسی مشکلات مردم ریشۀ آن را در دو عامل مرتبط می‌دید: جهل و فقر؛ و می‌گفت: جهل در حقیقت نوعی فقر است و فقر نیز در جوهرۀ خود نوعی جهل. این نکته از برجسته‌ترین درخشش‌های علمی و نبوغ فکری او بود.
علامه نائینی «امّتی در یک مرد» بود؛ در وجود خود علم، ورع، عقل، غیرت، استواری در فقه و بیداری نسبت به مسائل عمومی را جمع کرده بود.
یادآوری سیرۀه او، یادآوری روح مکتب نجف در اصالت و استمرار آن است؛ مکتبی که علم را با مسئولیت پیوند می‌دهد و اجتهاد را رسالتی تاریخی و الگویی برای مفهوم خلافت الهی می‌داند.»
در پایان، سید الخرسان از همۀ کسانی که در زنده نگه داشتن نام این فقیه نقش داشتند، تقدیر و تشکر کرد.
