حضرت علی بن موسی الرضا علیه‌السلام ویژگی های خاص مولی الموحدین امیرالمومنین علی علیه‌السلام را به مناسبت های مختلف ضمن هدایتگری درباره موضوع امامت، بیان فرمودند.
بزرگترین فضیلت امیرالمومنین علی علیه‌السلام
روزى مأمون به امام رضاعلیه‌السلام گفت : بزرگترین فضیلت امیر المؤمنین علیه‌السلام که قرآن هم بر آن دلالت داشته باشد، چیست؟
امام رضا علیه‌السلام فرمود: آیه مباهله است که خداى عز و جل فرموده است:
«پس هر که در این(باره) پس از دانشی که تو را (حاصل) آمده با تو محاجه کند، بگو بیایید پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان و ما خویشان نزدیک و شما خویشان نزدیک خود را فرا خوانیم، سپس مباهله کنیم و لعنت‌خدا را بر دروغگویان قرار دهیم. »(۱)
در جـریـان مباهله چهره درخشان امیرالمومنین على علیه‌السلام به روشنى دیده مـى شـود آنـجـا کـه در این آیـه ، وجـود مـقـدّس امیرالمومنین عـلى علیه‌السلام بـه عـنـوان جـان رسول خدا صلّى‌الله‌علیه و‌آله و‌سلّم معرّفى شده است.
« وَاَنْفُسَنا» و این مطلب نشان دهـنـده وصـول آن حـضـرت بـه درجـه نـهـایـى کـمـال اسـت ، تـا آنـجـا کـه در کـمـال مـقـام و عـصـمـت ، مـسـاوى و همسان پیامبرصلّى‌الله‌علیه و‌آله و‌سلّم ذکر شده و خـداونـد مـتعال ، او و همسر و فرزندانش ـ با وجود خردسالیشان ـ را حجّت و نشانه صدق نـبـوّت پـیـامـبـر صلّى‌الله‌علیه و‌آله و‌سلّم و بـرهـان و دلیـل روشـن دیـنـش قـرار داد و تـصـریـح کـرد کـه حـسـن و حـسین علیهماالسلام پسران پـیـامـبـرنـد و مـقصود از زنان در خطاب آیه « وَنِسائَنا»، فاطمه ـ سَلامُ ا…ِ عَلَیْها ـ مى‌بـاشد که پیامبرصلّى‌الله‌علیه و‌آله و‌سلّم در مباهله و احتجاج ، آنان را با خود آورد.
و این جریان ، فضیلت ویژه اى است براى امیرالمومنین علی علیه‌السلام که هیچ کس از امّت ، در این فضیلت با او سهیم نیست و در مفهوم معنوى آن ، احدى همسان و همگون امیرالمومنین علی علیه‌السلام و یا نزدیک به آن نیست.
تقسیم کننده بهشت و جهنم
اباصلت هروی نقل کرده است که روزی مأمون به امام رضا علیه‌السلام گفت:
«یا اباالحسن! ما را از پدرت امیرالمومنین آگاه ساز که به چه علت «قسیم الجنة و النار» خوانده شده است و این به چه معناست که این مطلب فکر مرا مشغول ساخته است.
پس امام رضا علیه‌السلام به او فرمود: “ای مأمون! آیا تو از پدرت و او از پدرانش از ابن عباس از رسول خدا صلّى‌الله‌علیه و‌آله‌و‌سلّم نقل نکردید که گفت از رسول خدا شنیدم می‌فرمایند: حب علی ایمان و دشمنی با علی کفر است؟”
پس مأمون پاسخ داد: آری!
سپس حضرت فرمودند: “پس زمانی که ایمان و کفر بر اساس حبّ و بغض او باشد، بهشت و دوزخ را تقسیم می‌کند، بنابراین او قسیم الجنة و النار است“.» (۲)
امیرالمومنین علی علیه‌السلام ، کشتی نجات
امام رضا علیه‌السلام در حدیثی امیرالمومنین علی علیه‌السلام را کشتی نجات معرفی کرده اند.
آن حضرت به نقل از پدران خویش از امیرالمؤمنین علیه‌السلام نقل فرمود که رسول اکرم صلّى‌الله‌علیه و‌آله‌و‌سلّم فرموده است:
«هر کس دوست دارد بر کشتی نجات نشیند و به ریسمان مستحکم چنگ زند و حبل الله استوار را بگیرد، باید پس از من رهبری علی علیه‌السلام را بپذیرد و با دشمنان او دشمن باشد و به امامان هدایتگر از فرزندان او اقتدا کند، آنان جانشین من، اوصیای من و حجتهای الهی بر خلق پس از من و سروران امت من و رهنمای پارسایان به سوی بهشت اند.
حزب آنان حزب من و حزب من حزب الله عزوجل است و حزب دشمنان ایشان حزب الشیطان است.»(۳)
حجت خدا بودن امیرالمومنین علیه‌السلام
حضرت امام رضاعلیه‌السلام درباره حجت خدا و جانشین الهی بودن حضرت امیرالمومنین علیه‌السلام فرموده‌اند رسول خدا صلّى‌الله‌علیه و‌آله‌و‌سلّم فرمود:
«یا علیّ، تو حجت خدا هستی و تو باب (تقرّب) به خدا هستی و تو راه به سوی خدا هستی و تو آن خبر عظیم هستی و تو صراط مستقیم حقّ هستی و تو مثل اعلای الهی هستی.
یا علیّ، تو امام مسلمین و امیرمؤمنین و بهترین وصیّین و اشرف صدّیقین هستی.
یا علیّ تو فاروق اعظم (جداکننده حقّ از باطل) هستی و تو صدّیق اکبر هستی.
یا علیّ تو جانشین من بر امّتم هستی و تو ادا کننده دیون من هستی و تو انجام دهنده وعده های من هستی.
یا علیّ تو پس از من مظلوم واقع خواهی شد و مورد ستم قرار خواهی گرفت.
یا علیّ پس از من از تو کناره جویند، یا علیّ پس از من محجور و خانه نشین گردی، خدا را گواه می گیرم و هر کس را که حضور دارد از امّت من که حزب تو حزب من است و حزب من حزب خدا است و حزب دشمنان تو حزب شیطان است.» (۴)
منابع
- سوره آل‌عمران-آیه ۶۱
- عیون اخبار الرضاعلیه‌السلام، ، ج۱، ص ۹۶
- عیون اخبار الرضا(علیه السلام)، ج۱، ص۲۹۲ و ۲۹۹
- عیون أخبار الرضا علیه السلام، جلد۲ ، صفحه ۶ – بحار الأنوار، جلد ۳۸، صفحه ۱۱۱
